Overzicht van methodes
Dit is de 'schatkist'.
Hieronder vind je een greep uit de methodes die we in jouw traject op maat kunnen inzetten om je te helpen jouw doestelling zo effectief mogelijk te bereiken:
ACT
“ACT leert je om een zachtaardige houding aan te nemen ten opzichte van alles wat je denkt, voelt en ervaart, terwijl je op weg bent je doelen en dromen te verwezenlijken.” Gijs Jansen
ACT staat voor Acceptance and Commitment Therapy (Hayes, Wilson & Strosahl).
Het is een vorm van therapie waarbij het leren accepteren van je, soms onverklaarde, klachten centraal staat.
Het is een wetenschappelijk onderbouwde methode, die bewezen effectief is.
Veel mensen worstelen met emoties, gedachten of lichamelijke klachten, die ze liever niet willen hebben. Niemand wil pijn, verdriet, somberheid, negatieve gedachten, angst, zelfkritiek of onzekerheid in zijn leven. Hoe meer we ertegen strijden hoe meer we moeten beseffen dat gevoelens, gedachtes en pijn er gewoon zijn.
ACT helpt je om dit zinloze gevecht waar mogelijk te stoppen. Zo ontstaat er ruimte en aandacht voor datgene wat je echt belangrijk vindt in je leven (commitment). De kern van ACT is de gedachtegang dat het vechten tegen onvermijdelijke omstandigheden uiteindelijk ten koste gaat van een vitaal en waardevol leven.
ACT richt zich dus niet op het oplossen of verminderen van klachten, maar op meer psychologische flexibiliteit en mentale veerkracht om ermee om te kunnen gaan. De invloed die psychische pijn heeft op je leven verandert hierdoor. Doordat ACT niet direct op de klachten zelf werkt, maar je op een andere manier leert denken, is deze behandeling eigenlijk voor bijna iedereen helpend. ACT is dus breed toepasbaar bij bijvoorbeeld angstklachten, milde tot matige depressie, SOLK (onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten), chronische aandoeningen en ook bij volwassenen met ASS.
EFT
EFT staat voor Emotional Freedom Techniques en wordt ook wel ’tappen’ genoemd. Het is een ondersteunende en vrij makkelijk te leren methode om emotionele en fysieke problemen aan te pakken. Tappen zorgt ervoor dat je zenuwstelsel kalmeert en dat je nieuwe verbindingen maakt in je brein.
E.F.T. kan gebruikt worden bij zowel lichamelijke als emotionele klachten zoals angsten, verslavingen, remmingen en fysieke klachten.
De toepassing van EFT blijkt uiterst effectief, zeker in combinatie met andere behandelvormen zoals bijv. EMDR.
In combinatie heeft EFT tot doel belastende ervaringen te vinden, te benoemen, te beleven en gelijktijdig door mechanische beïnvloeding van het vegetatieve zenuwstelsel, via behandeling van het meridiaan systeem, energetisch te neutraliseren.
Ego state therapy
‘iets in mij maakt dat ik iets doe of zeg wat ik helemaal niet wil…’
Egostate therapy gaat over je innerlijke dynamiek.
Ieder mens heeft verschillende kanten, aspecten of delen in zich. Zo heeft iedereen een gevoelskant (kind-kant), een ‘persoonlijke overtuigingen kant’ (ouderkant) en een zich ontwikkelende autonome volwassene kant.
Deze kanten worden in verschillende situaties geactiveerd en komen dan in actie. Echter, niet altijd neemt de juiste kant het voortouw. Dat zijn die momenten waarop je eigenlijk anders wilt reageren dan je doet en dat gewoon niet voor elkaar krijgt. In Egostate therapy kun je inzicht krijgen in je verschillende kanten en ermee aan het werk gaan zodat je er grip op krijgt en er sturing aan kunt geven.
Op deze manier kun je innerlijke conflicten oplossen en meer controle krijgen over je gedrag.
EMDR
Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van traumatische ervaringen.
In de context van traumabehandeling helpt EMDR voornamelijk om schokkende herinneringen te ontladen. Bij een eenmalig trauma kunnen 1 tot 4 sessies EMDR voldoende zijn om de ervaring goed te kunnen verwerken.
Mijn ervaring is dat bij vroegkinderlijk trauma en bij langdurige traumatisering EMDR slechts een onderdeel is van een meer complexe behandeling.
Wat is de oorzaak van een trauma?
Een trauma wordt veroorzaakt door een of meerdere schokkende gebeurtenissen waarbij je hevige emoties hebt ervaren die je geen plaats hebt kunt geven. Je raakt a.h.w. overspoeld, voelt je bang en machteloos.
Daardoor blijven deze emoties en indrukken onverwerkt en kunnen een grote belasting zijn voor zowel je geestelijke als lichamelijke gezondheid. Vaak is het zo dat psychotrauma-klachten pas later naar boven komen.
Kenmerken van psychotrauma zijn bijv.:
- beelden/herinneringen aan de gebeurtenis(sen) dringen zich vaak op
- je ervaart de emoties telkens opnieuw
- je slaapt slecht, hebt mogelijk last van nachtmerries
- je vermijdt zoveel mogelijk wat je aan het trauma zou kunnen herinneren
- je bent prikkelbaar
- je kunt ongecontroleerde woedeaanvallen ervaren
- je bent continu alert
- je hebt last van hevige schrikreacties als er iets onverwachts gebeurt
- je voelt ja vaak hopeloos, vervreemd van jezelf, bang, machteloos
Bovengenoemde symptomen leiden vaak tot bijkomende klachten zoals concentratieverlies, uitputting, depressie, hyperventilatie, paniekaanvallen, verstoorde relaties, gebrek aan zelfvertrouwen, zelfbeeld beschadiging (je schuldig voelen, niet de moeite waard voelen), overmatig alcohol- drugsgebruik en diverse lichamelijke klachten.
EMDR is effectief gebleken bij posttraumatische stressstoornissen (PTSS), maar kent ook toepassingen bij een breed scala van andere psychische klachten, als faalangst, spanningen, somberheid, een negatief zelfbeeld en burn-out.
Hypnotherapie
Therapeutische hypnose lijkt op een toestand tussen slapen en waken. Het is het beste te vergelijken met dagdromen. Als je in een lichte trance bent, is je aandacht naar binnen gericht en daardoor concentreer je je meer op jezelf, dan op de omgeving. Je lichaam is in deze toestand zo veel mogelijk ontspannen, je geest is echter helder en wakker. Je leert op een andere manier dan je gewend bent naar jezelf luisteren. Daardoor kom je dichter bij je onbewuste gevoelens en overtuigingen. Hierdoor ontstaan nieuwe inzichten die je op je eigen manier kunt toepassen in het dagelijks leven om zo je doelen te verwezenlijken.
Hypnotherapie is een gerichte therapie en goed te combineren met andere therapievormen. Tegenwoordig krijgt hypnotherapie in toenemende mate aandacht in verschillende disciplines van de geneeskunde. Niet alleen in de psychotherapie en psychosomatiek, maar ook in de anesthesie, chirurgie, verloskunde, pediatrie, oncologie en tandheelkunde worden de voordelen van hypnotherapie herkend en benut. In je behandeltraject kan er gewerkt worden met interventies uit de hypnotherapie om een blijvend effect van je veranderingen te waarborgen. Tevens kan hypnotherapie een belangrijk onderdeel zijn in de traumabehandeling.
ISBR
IBSR staat voor Inquiry Based Stress Reduction, gebaseerd op ‘The Work’ van Byron Katie.
Het is een methode om gedachten te onderzoeken, waarbij vooral een beroep wordt gedaan op je innerlijke wijsheid in plaats van op je ratio.
Door het beantwoorden van vier vaste vragen gevolgd door het omkeren van de gedachte, kun je ervaren dat de geloofwaardigheid van de stressvolle gedachte afneemt.
Daarvoor in de plaats verkrijg je een diepgaand emotioneel inzicht en doe je ingrijpende ontdekkingen over jezelf en de ander.
Dit kan wederom leiden tot vermindering van stress, emotionele en gedragsverandering.
Inner Child therapy
Inner Child Therapie biedt ruimte om op een veilige wijze (traumatische) ervaringen uit de kindertijd te verwerken. De therapie geeft een verdieping aan het werken met de concepten uit de Transactionele Analyse (van Eric Berne), waarbij methodieken als regressie en delenwerk vanuit de Hypnotherapie worden toegepast.
Inner child therapy gaat ervan uit dat jongere versies van onszelf nog aanwezig zijn. Deze ‘kind-delen’ dragen de last van ingrijpende gebeurtenissen in onze jeugd. Ze zijn a.h.w. een metafoor voor allerlei gevoelens, terugkerende gedachten en gedragingen waar je als volwassene in het dagelijks leven in terecht kunt komen. Vaak gaat het om ervaringen die we als kind niet konden voelen, verwerken of integreren. We ontwikkelen daardoor patronen die in ons volwassen leven kunnen leiden tot psychische of lichamelijke klachten.
In actuele situaties waarin je je kwetsbaar of gekwetst voelt, kunnen oude gevoelens uit je kindertijd een rol spelen. Hierdoor voelt alles nog intenser en weet je je geen raad. Vaak is de onderliggende problematiek al langer in je leven voelbaar, is het moeilijk om je emoties te ervaren en er goed mee om te gaan, of realiseer je je niet dat je je eigen behoeften niet onderkent, niet goed voor jezelf zorgt of geen gezonde grenzen kunt stellen.
Zo kan het verleden in (intieme) relaties en vriendschappen, als we een ander dicht bij laten komen, a.h.w. in het heden schuiven en ons in een gelijkwaardig en liefdevol contact belemmeren.
Door middel van Inner Child therapie wordt je je bewust van gebeurtenissen die je als kind als traumatisch hebt ervaren en die nog onverwerkt zijn. Je ervaart welke gevoelens deze gebeurtenis als kind bij je opriepen en geeft jezelf alsnog wat je als kind nodig had: erkenning voor je emoties. Hierdoor komt je emotionele brein tot rust. Zo kan je jezelf helpen op een andere, meer passende manier te reageren op situaties in het hier en nu.
Narratieve therapie
Narratieve therapie (ontwikkelt door Michael White) is een respectvolle benadering van helpende gesprekken met een sterke focus op kwaliteiten, vaardigheden en waarden.
In de loop van ons leven maken we veel mee en dat vormt ons. We schrijven als het ware ons levensverhaal, waarbij gebeurtenissen, gedachten en overtuigingen een vaste plek krijgen in onze herinnering. We geloven wat we denken en laten het heden hier vaak door bepalen.
Bijzonder is dat veel mensen vooral de negatieve verhalen in hun leven herinneren en in mindere mate de mooie en krachtige.
Dit kan een negatief en belemmerend effect hebben op ons leven nu en in de toekomst. Omdat we het gevoel kunnen hebben grip te verliezen, geen invloed op zaken te hebben.
Met behulp van narratieve therapie leer je om stappen te zetten die passen bij wat voor jou belangrijk en kostbaar is en bij wie jij werkelijk wilt zijn. Je ontdekt krachtige facetten in je eigen leven. Deze kunnen meer op de voorgrond komen te staan, waardoor je vanuit een ander perspectief problemen kunt benaderen.
Je leert om betekenisvolle rode draden in je geschiedenis en leven te ervaren, die een basis kunnen zijn voor je verdere stappen.
Narratieve Exposure Therapie
Narratieve Exposure Therapie (NET) is een kortdurende, evidence based behandelvorm, specifiek ontworpen voor de behandeling van de (complexe) posttraumatische stress stoornis (PTSS) ten gevolge van meervoudige traumatiserende gebeurtenissen (bijvoorbeeld bij vluchtelingen, militairen of getroffenen van vroegkinderlijk seksueel misbruik).
Bij NET staat je levensverhaal centraal. Je maakt een overzicht van je leven, een levenslijn. De mooie gebeurtenissen of periodes in het leven symboliseren wij door een bloem. De moeilijke, vaak traumatische gebeurtenissen of periodes door een steen.
Vervolgens zullen wij de gebeurtenissen chronologisch doorwerken, waarbij wij gebruik maken van imaginaire/ narratieve exposure. Dit zorgt voor integratie van de trauma-herinneringen in het autobiografisch geheugen van je gehele levensverhaal waarbij de lading van heftige herinneringen gestaagd afneemt. Van iedere bijeenkomst wordt een verslag opgesteld. Aan het einde van je traject ontvang je de verslagen als document.
Regressietherapie
Regressietherapie is een van de modernste vormen van psychotherapie die zonder of met een lichte trancetoestand toegang kan verschaffen tot het onderbewustzijn.
Oorzaken van uiteenlopende problemen kunnen hierdoor bewust worden. Contact maken in het onderbewuste geeft dieper inzicht en activeert het zelf herstellend vermogen waardoor diverse klachten (lichamelijk, emotioneel en mentaal) aangepakt en opgelost kunnen worden.
In mijn praktijk is regressie geen op zich staande methode maar kan onderdeel uitmaken van het verwerkingsproces.
Solution Focused Therapy
Ik laat al mijn overtuigingen los en wordt een leerling van het leven.
Per dag denkt een mens duizenden gedachten. Een groot deel daarvan zijn herhalingen. Onze gedachten bewegen zich in patronen die in het onbewuste zijn opgeslagen en van daaruit onze houding, ons gedrag en onze keuzes bepalen. Helaas bestaan die gedachtepatronen nogal eens uit negatieve overtuigingen over onszelf. Zoals ‘natuurlijk moet mij dat weer overkomen’, ‘ik ben ook zo onhandig’ of ‘alles mislukt, ik heb geen vertrouwen meer in mezelf.’
Dan ligt je focus op alles wat niet goed gaat, op klachten, gedrag en problemen, die je telkens weer tracht te analyseren en te begrijpen. Je draait als het ware rond in dezelfde ‘gedachtencirkel’. Dit beperkt je veelal in je mogelijkheden en kost veel energie.
In gesprekstherapie werken wij met kortdurende oplossingsgerichte therapie. Je leert focussen op de oplossing van het probleem in plaats van de analyse ervan. Je werkt aan effectieve stappen die je naar de oplossing brengen. Je ontwikkelt een nieuwe manier om naar jezelf en naar je oordelen en overtuigingen ten aanzien van jezelf te kijken. Dit verandert ook je kijk op het probleem of klacht. Je kunt leren om met je gedachten, gevoelens en emoties zodanig om te gaan, dat ze energie geven in plaats van nemen. Hierdoor ben je bijvoorbeeld in staat om je doelen ook echt te bereiken en om met moeilijke situaties voortaan anders om te gaan. Kortom: anders denken, anders voelen en anders doen.
Sociaal panorama
We geven ieder mens onbewust een plek in onze innerlijke ruimte. Die plek definieert de kwaliteit van de relatie die we met deze persoon hebben. Ook onze eigen plek in de samenleving hebben we onbewust vastgelegd. Daardoor blijf je wie je bent en waar je bent, ook al wil je het misschien anders.
Dit’ innerlijk landschap’ kun je zien als jouw sociaal panorama. Door met het sociaal panorama te werken leer je om zelf de regie in handen te nemen en bepaalde relatie van binnenuit te veranderen. Hierdoor kun je anderen en jezelf op een andere, constructievere manier leren ervaren.
Met behulp van het sociaal panorama model kunnen problemen met intieme relaties, zelfvertrouwen, conflicten, macht, families, teams, organisaties, relatief eenvoudig geanalyseerd en opgelost worden.